Van donderdag 2 tot en met zaterdag 4 november 2017 werd op Buurtwerkplaats Noorderhof in Amsterdam West het Festival voor Eenzaamheid georganiseerd. Kunstenaars, makers en bezoekers zochten samen naar nieuwe manieren om over eenzaamheid na te denken, in gesprek te gaan; door bijvoorbeeld een handvat te smeden voor eenzaamheid, een brief te schrijven aan eenzaamheid, je eigen landkaart van eenzaamheid te tekenen of samen een troostmaaltijd te eten.

Zelf maakte ik samen met bezoekers van het festival portretten van eenzaamheid, waarbij de vraag centraal stond: Waar huist eenzaamheid? Waar in je lijf voel je eenzaamheid en welke plek hier op het terrein past daarbij?

Het foto experiment liep veel beter dan ik zelf van tevoren had verwacht. Waar ik bang was dat de vraag te ingewikkeld zou zijn of te dichtbij zou komen, hielp het tonen en uitleggen van onze eigen portretten (ik deed dit project samen met Tina Lenz, design antropoloog) om ruimte te creëren voor de ander om ook kwetsbaar te zijn. De leidde tot bijzondere ontmoetingen en de prachtigste beelden ontstonden naar aanleiding van gedeelde ervaringen van eenzaamheid. Bekijk ze allemaal hier.

Alhoewel ik naast het uitvoeren van mijn eigen project niet bij veel andere onderdelen heb kunnen aansluiten, raakte de sfeer van het festival mij. Intiem, open en verkennende gesprekken, ruimte om te zijn wie je bent en ruimte voor de ander om te zijn wie hij of zij is. Ik denk dat dat me het meest zal bijblijven, de ontmoetingen waarbij zowel ik als de ander een stukje van zichzelf bloot gaf, kwetsbaar zijn naar elkaar en de ander omhelzen in deze kwetsbaarheid, soms letterlijk, soms figuurlijk.

Gedurende het festival vond ik de kracht van klein en kwetsbaar steeds op nieuwe manieren terug in het programma, in gesprekken of in de beelden die Tina en ik maakten.

Tegelijkertijd vroeg ik me na het festival ook af of het niet een klein beetje preken voor eigen parochie was… Het merendeel van de bezoekers is op de een of andere manier al bij de buurtwerkplaats betrokken. Dat is niet erg, maar ik zou het mooi vinden als deze manier van omgaan met en ontdekken van wat eenzaamheid is bij meer mensen terecht zou komen. Alhoewel eenzaamheid in zekere zin van iedereen is, denk ik ook dat veel mensen die vereenzaamd zijn hun weg niet vinden naar zo’n waardevol festival. Juist omdat ik het zo waardevol vond om in allerlei ongewone vormen te zoeken naar het gesprek en omgaan met eenzaamheid, zou ik het bereik groter willen maken. En misschien hoeft dat niet per se in festival vorm, maar kan het bereik ook groter worden door onderdelen van het festival op andere plekken te brengen. Hoe en waar ik dat met mijn eigen fotoproject zou kunnen doen, daar ga ik de komende maanden over nadenken. Mocht jij daar nou zelf of vanuit je organisatie ideeën over hebben, laat het me weten, wellicht kunnen we iets voor elkaar betekenen!